SARIMSAKTA ENDİŞELİ BEKLEYİŞ!

Semt pazarlarında kilosu 30 lirayı bulan sarımsağın rekolte düşüşü sebebiyle fiyatının artabileceği endişesi yaşanıyor. Kabzımallar Odası Başkanı Ali Batman, sebze halinde sarımsağın kilogram fiyatının 20 TL’den satıldığını bildirdi.  Ziraat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Özden Güngör, “Her yıl üretim sezonu başında yüksek fiyatla pazarda alıcı bulan sarımsak, 2-3 aylık dönem içerisinde düşerek değer fiyatına ulaşırken, 2019 yılı piyasa fiyatı için şimdiden üç haneli rakamlar telaffuz edilmeye başlanmıştır. Bu aşırı fiyat beklentisinin gerçekliği tartışılır durumdadır. Rekolte düşüklüğüne bağlı olduğu zikredilen sarımsak fiyat artışlarının, süreç içerisinde yapılacak spekülasyonlarla daha da yükselip yükselmeyeceği zaman içinde ortaya çıkacaktır” dedi.  150  BİN DEKARDA ÜRETİM YAPILIYOR  Güngör, Türkiye’de yaklaşık 130 bin dekarı kuru, 20 bin dekarı taze tüketime yönelik olarak toplam 150 bin dekarı aşan alanda sarımsak üretimi yapıldığını hatırlatarak, 2018 yılında kuru sarımsakta dekara ortalama verimin 882 kg olarak gerçekleştiğini hatırlattı. Güngör, sarımsak veriminin en yüksek olduğu illerin 1.397 kg ile Konya, 1.374 kg ile Edirne ve 1.192 kg ile Kahramanmaraş olduğunu bildirdi.  950 BİN DOLARLIK SARIMSAK ALDIK  Güngör’ün verdiği bilgiye göre, “Türkiye’nin yıllık sarımsak üretimi 140 bin tonu geçti. Bu üretimin yaklaşık yüzde 25’lik kısmı taze olarak tüketiliyor. Sarımsak dendiğinde akla ilk gelen il Kastamonu olmasına karşın, 2018 yılında en fazla sarımsak üretimi Gaziantep’te gerçekleştiriliyor. Türkiye’de yaklaşık 130 bin dekarı kuru, 20 bin dekarı taze olmak üzere 150 bin dekarı aşan alanda sarımsak üretimi yapılıyor.  2018 yılında kuru sarımsakta dekara ortalama verim 882 kg oldu. Kişi başı sarımsak tüketimi 1.5-2 kg arasında değişiyor. Dünyada 2017 yılında 6 milyon hektar alanda 28 milyon ton sarımsak üretildi. Üretimin yaklaşık yüzde 80’i Çin tarafından gerçekleştiriliyor. Dünya sarımsak verimi ortalaması 2017 yılında dekara 1.785 kg oldu. 2018 yılında 408 ton sarımsak ihracatı karşılığında 526 bin dolar ihracat geliri elde edildi. 2019 yılının ilk sekiz ayında 1.500 ton sarımsak ithalatı 950 bin dolar ödendi. İran en fazla sarımsak ithalatı yapılan ülke oldu. Dünyada en fazla sarımsak ihracatı yapan ülke, 1.5 milyon ton ile toplam sarımsak ihracatınınyüzde 78’ini gerçekleştiren Çin’dir. Dünyada en fazla sarımsak ithalatı yapan ülke, 444 bin ton ile toplam sarımsak ithalatının yüzde 22’sini gerçekleştiren Endonezya’dır.” DOLU VURDU FİYAT ARTTI  Güngör, TÜİK verilerine göre, tüketici fiyatları bazında sarımsakta fiyat artışının Eylül 2019’da bir önceki aya göre yüzde 42,58 olarak gerçekleştiğini bildirdi. Hasattan itibaren sarımsak fiyatlarında haftalık periyodlarda hızlı bir artış gözlemlendiğini vurgulayan Güngör, “Dolu zararı bu artışta en önemli etken olarak karşımıza çıkmaktadır. Dolu zararına bağlı olarak oluşan rekolte düşüklüğü nedeniyle görülen fiyat artışları yanında sarımsak ürünü üzerinde yapılan spekülasyonlar da fiyat artışında etkin bir rol oynamıştır. Sarımsakta görülen anormal fiyat artışı üreticiyi memnun etmekle birlikte tüketici sarımsağı pazardan tane ile almak zorunda kalmıştır” diye konuştu.  İŞTE ÖNERİLER Sarımsaklı ilgili adım atılması için önerilerde bulunan Güngör, üreticiye “Sarımsak üretici belgesi” ya da “çiftçi belgesi” verilmesini, üretim miktarının kayıt altına alınmasını, sarımsak üreticilerine devlet desteği sağlanmasını, sarımsak borsası  kurulmasını istedi.