Ödemeler Dengesinde Sorun Ağırlaşıyor


Koşar Adım Ödemeler Dengesi Krizine Gidiyoruz
Erdoğan, Dost Ülkelerden Aldığı Borçla Nereye Kadar İdare Edecek?
CHP Adana Milletvekili Burhanettin Bulut, Kur Korumalı Mevduatla birlikte ekonomiye
yayılan dolarizasyon, Merkez Bankası’nın eksi rezervleri, ABD Merkez Bankası FED’in art arda
faiz artırma kararlarıyla Türkiye’nin içinden çıkılmaz bir döviz krizine girdiğini söyledi.
Ödemeler dengesinde sorunların ağırlaştığını kaydeden Bulut, “Cari işlemler açığı bu haliyle
sürdürülebilir değil. Erdoğan, dost ülkelerden aldığı borçla nereye kadar idare edecek? Koşar
adım ödemeler dengesi krizine gidiyoruz” dedi.

CHP Adana Milletvekili Burhanettin Bulut, dış borçlanmayla ve sermaye girişiyle finanse
edilen cari işlemler açığının alarm verdiğini kaydederek, ödemeler dengesindeki sorunların
giderek arttığını belirtti. İktidarın, dövizdeki sıkıntıyı dost ülkelerden yapılan borçlanmalarla
aşmaya çalıştığını söyleyen Bulut, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da itiraf ettiği “döviz
sıkıntısının” önemli nedenlerinden biri olan cari işlemler açığı hızla büyümeye devam ediyor.
Merkez Bankasının eksi rezervi, “dost ülkelerden alınan borç” ve kaynağı belirsiz dövizle
finanse edilen cari işlemler açığı bu haliyle sürdürülemez. Koşar adım ödemeler dengesi
krizine gidiyoruz” dedi.
TURZİM GELİRLERİNE RAĞMEN AÇIK VERDİK
Turizm gelirlerinin arttığı yaz aylarında bile haziranda 3,5 milyar dolarlık cari işlemler açığı
verildiğini kaydeden Bulut, temmuzda da 4 milyar doların üzerinde cari işlemler açığı
oluştuğunu, ilk yedi aylık dönemindeki açığın, geçen yıla göre 20 milyar dolar artarak 36,7
milyar dolara kadar yükseldiğine işaret etti. OVP 2023-2025 tahmininde cari işlemler açığının
bu yılın tamamında 47,3 milyar dolarla milli gelirin yüzde 5,9’una ulaşacağının
öngörüldüğünü bildiren Bulut, OVP’deki tahmin gerçekleşse bile, milli gelire oranla son 10
yılın en yüksek cari açığı verilmiş olacağına, cari açık finanse edilemez noktaya geldiğinde de
ödemeler dengesi krizine yol açacağına dikkat çekti.
230 MİLYAR DOLARA İHTİYAÇ VAR
Türkiye’nin orijinal vadesi bir yıldan kısa olan dış borcunun bu yılın ilk yedi aylık döneminde
13,1 milyar dolar artarak 134,6 milyar dolara kadar çıktığını belirten Bulut, kısa vadeli dış
borç stokunun 24,5 milyar dolarının kamu bankalarına, 30 milyar dolarının Merkez
Bankası’na, 80,3 milyar dolarının ise özel sektöre ait olduğunu kaydetti.
Geri ödenmesine bir yıldan daha az kalan borç miktarının ise 10,4 milyar dolar artarak 182
milyar dolara çıktığını kaydeden Bulut, “Bu ödemenin 35,3 milyar dolarını kamu kesimi, 30
milyar dolarını Merkez Bankası, 117 milyar dolarını ise özel sektör yapmak zorunda. Bir yıl
içerisinde çevrilmesi gereken bu borçtan ayrı olarak yıllık olarak 50 milyar dolara doğru giden
bir cari işlemler açığının finansmanı da gerekiyor. Dolayısıyla Türkiye’nin gelecek 12 aylık
dönemde 230 milyar dolarlık bir finansmanı çevirmesi gerekiyor. İhracat Ağustos'ta, bir
önceki yılın aynı ayına göre yüzde 13,1 artarak 21,3 milyar dolar, ithalat yüzde 40,4 artarak

32,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ağustos ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına
göre yüzde 160 artarak 4,3 milyar dolardan, 11,2 milyar dolara yükseldi. Bu tabloya göre
ağustos ayında cari açık daha da aratacak. Erdoğan, dost ülkelerden aldığı borçla nereye
kadar idare edecek? Normal bir para ve kur politikasına geçmeden, demokrasi ve adalet
sistemindeki, uluslararası ilişkilerdeki sorunlu alanları çözmeden cari işlemler açığının
finansmanını uzun süre sürdürmesi çok güç. Ekonomi yönetimini uyarıyoruz. Türkiye bu yıl
çok büyük bir finansman açığıyla karşı karşıya kalabilir” dedi.