Sıcak havalarda beslenirken serinlemek mümkün mü?
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Diyetisyen Özden Örkcü, sıcak havalarda beslenme konusunda değerlendirmede bulundu.
Sıvı kayıplarına karşı su tüketilmeli
Yaz aylarında doğru ve dengeli beslenmenin önemine işaret eden Özden Örkcü, “Sıvı kayıpları yaz aylarında sık karşılaşılan bir durumdur. Bu nedenle günde 2-2.5 litre su tüketilmelidir. Su ihtiyacı karşılamak adına çay, kahve ve gazlı içeceklerle suyun yerine tercih edilmemelidir.” diye konuştu.
“Ağır işte çalışan ve spor yapan kişilerin daha fazla su tüketmesi gereklidir” uyarısında bulunan Özden Örkcü, “İdrar artışı ve sıvı kaybına sebep olduğundan alkol ve kafein, günün sıcak saatlerinde tüketilmemelidir. Öğle yemeklerinde yağlı, tuzlu ve kuru yiyeceklerden kaçınılmalıdır.” Dedi
Kızartmalardan kaçınılmalı
Yaz aylarında yağlı besinlerin ve yağda kızartmaların tüketiminden kaçınılması gerektiğini vurgulayan Özden Örkcü, “Yemekleri pişirirken kızartma ve kavurma yerine haşlama, ızgara, kendi suyunda veya az suda pişirme gibi sağlıklı pişirme yöntemleri tercih edilmelidir.” uyarısında bulundu.
Kahvaltı en önemli öğündür
Yaşamın her döneminde yeterli ve dengeli beslenmenin sağlığın korunması için esas olduğunu ifade eden Özden Örkcü, “Bu nedenle, dört besin grubunda bulunan çeşitli besinler en az 3 ana ve 3 ara öğünde yeterli miktarlarda alınmalıdır. Kahvaltı, günün en önemli öğünüdür. Yaz aylarında yapılacak kahvaltıda az yağlı peynirler, zeytin ve taze sebzeler bulunmalı; kafein içeren içecekler yerine de süt, meyve suyu ve bitki çayları tercih edilmelidir.” dedi.
Hareket etmek metabolizmayı çalıştırır
Yaz aylarında da hareketli olmak gerekliliğine işaret eden Özden Örkcü, “Hareketinizi azaltmayın, araba yerine yürüyerek gitmeyi asansör yerine merdivenleri tercih edin, unutmayın ne kadar çok hareket ederseniz metabolizmanız da o denli aktif çalışır. Öğünlerinizi tüketirken yavaş yavaş yemeye ve çiğnemeye dikkat edin çünkü midede tokluk hissi kendini 15-20 dakika sonra gösterecektir.” dedi.
Diyetisyen Özden Örkcü, “Günlük posa ve lifli besinler tüketmeye dikkat edin, mide boşalmasını geciktirdiği ve kansere karşı koruyucu etkisi unutulmamalıdır, bu yüzden günde en az 4-5 porsiyon meyve sebze salata gibi posa içeriği yüksek besinleri tercih edin.” diye konuştu.
Karpuz serinletir, ayran mineral dengesi sağlar
Evde bulunan malzemelerle serinleten içecekler yapılabileceğini belirten Özden Örkcü, “İçeriğinin 95’i su olan karpuzun lezzetli olma ve serinletme etkisi vardır. Vücudu temizleme ve böbreklerdeki üre ve ürat tuzlarını temizleme özelliği olan karpuz, kum ve taş şikâyeti olan hastalara da önerilmektedir. Aynı zamanda nikotin ve sigaranın yol açtığı zehirler üzerinde de etkilidir. Mineral dengesini sağlayan ayranın yazın tüketilmesi fayda sağlayacaktır. Cacık ve yoğurt da yazın tercih edilebilecek besinler arasındadır.” dedi.
Ananas bağışıklık sistemini güçlendiriyor
Diyetisyen Özden Örkcü, evde hazırlanabilecek basit tariflerden örnekler verdi:
Ananaslı süt tarifi: Faydaları saymakla bitmeyen ananas, yaz içeceklerine hem sağlık hem de lezzet katıyor. Ananasın bağışıklık sistemini desteklemek, yüksek miktarda C vitamini içermek ve lif içeriğiyle de sindirime yardımcı olmak gibi faydaları olduğundan yaz için güzel bir içecek alternatifi hazırlayabilirsiniz.
Malzemeler: 1 halka ananas, 1 su bardağı soğuk süt, isteğe göre biraz Hindistan cevizi veya tarçın
Hazırlanışı: Öncelikle halka ananası sütle birlikte, blender yardımıyla karıştırın. Ardından buzlu bardağa alın ve içerisine Hindistan cevizi veya tarçın ekleyin. Ananaslı sütünüz hazır! Ara öğünleriniz için serinletici bir alteratif olarak tercih edebilirsiniz.
Karpuzlu maden suyu tarifi: Yaklaşık 200 grama denk gelen 1 dilim karpuzu blenderdan geçirin, bir bardağa boşaltıp üzerine 1 şişe sade maden suyu ekleyin ve taze nane yaprağı ile süsleyerek tüketin. Karpuz su oranı yüksek ve hafif bir meyve olarak bilinse de glisemik indeksi yani kan şekerinizin hızlı yükselmesine sebep olabilir. Bu nedenle diyabet hastalarının kan şekerini dengede tutabilmek için bu meyveyi sürekli tüketmemek koşulu ile 100 grama denk gelecek şekilde ince bir dilim karpuzla hazırlayıp, yanında 1 dilim peynir veya 2-3 tam ceviz ile tüketmeniz dengeyi kurmanızda faydalı olacaktır.
Limonlu soğuk yeşil çay tarifi: Yeşil çay, ödem atmaya yardımcı olmakla birlikte böbrek hastalığınız yoksa hem ödem attıran hem de sağlıklı ve serinletici bir içecek seçeneği olabilir. Limonlu yeşil çay için; 1 su bardağı suyu kaynatın, kaynamaya yakın 4-5 dal taze nane yaprağı ekleyerek az daha kaynatın ve süzün. 1 adet sallama yeşil çayı bu nane aromalı suya demleyin ve demlenmiş yeşil çayı soğumaya bırakın. Yarım küçük limonun suyunu sıkın ve soğuyan naneli yeşil çay ile karıştırarak 3-4 küp buz ve taze nane yaprakları ile servis edin. Diyabet hastalığınız ya da kan şeker regülasyonu ile ilgili probleminiz yoksa 1 tatlı kaşığı bal ilave edebilirsiniz. Ayrıca tansiyon hastalarının günde bir fincandan fazla tüketmemesi ya da uzmanında danışarak tüketmesinde fayda var.
Naneli kefir tarifi: Kefir probiyotik etkisi ile bağırsaklardaki düzensiz çalışmaları dengelemeye yardımcı , ayrıca günlük kalsiyum, protein alımına katkı sağlayarak uzun süre tok tutuyor. Özellikle kefiri sevmeyen ve tadını bilmeyen kişiler ¾ su bardağı kefiri yarım çay bardağı su ile sulandırın. İçine 1 tatlı kaşığı kurutulmuş nane ekleyip karıştırın. Yaz aylarında hem sizi ferahlatacak hem de artan sıvı ve mineral kayıplarını telafi etmenize yardımcı olacak sağlıklı bir içecek elde edeceksiniz. Kefir yerine 1 su bardağı ayran üzerine 1 şişe maden suyu isteğe göre limon ya da buz parçalarıyla da serinletici bir içecek hazırlayabilirsiniz.
Yulaflı smoothie tarifi : Yaz aylarında sıcak nedeniyle çoğu zaman kahvaltı yapmakta isteksizlik ya da yemek yemede isteksizlik yaşayabilirsiniz. Öğün atladığımızda gün içerisinde kan şekerini ve iştahı dengelemek zorlaşabilir. Bu nedenle kahvaltı yapmak istemeyenler veya bu öğünü atlayanlar yulaflı smoothie hazırlayarak hem sağlıklı ve serinletici hem de tok tutan bir içecekle güne başlayabilirler. 1 küçük muz, 2 yemek kaşığı yulaf ezmesi ve 4 yemek kaşığı yoğurt, 3 tam ceviz ve 1 çay kaşığı toz tarçını blender'dan geçirin. Diyabet hastası iseniz bu karışımda muz yerine daha düşük glisemik indeksli bir meyve tercih ederek bu içeceği gönül rahatlığı ile tüketebilirsiniz.