Açlık sınırı 25 bini yoksulluk sınırı 81 bin lirayı aştı

TÜRK-İŞ’in çalışanların geçim koşullarını ortaya koymak ve temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat değişikliğinin aile bütçesine yansımalarını belirlemek amacıyla her ay, düzenli olarak yaptığı araştırmanın Mayıs ayı sonucuna göre; Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapılması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 25 bin 92 lira 26 kuruşa yükseldi.

 Gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 81 bin 733 bin 73 kuruşa, bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ de aylık 32.463,07 TL ’ye yükseldi. Türk-İş, araştırmayla ilgili şu açıklamayı yaptı: İnsan onuruna yaraşır bir yaşantıyı sürdürmek için gerekli olan ve ücretli çalışanların ağırlıklı bir kesiminin haneye giren tek geliri olan asgari ücret ile bir ailenin temel gıda harcamasını karşılayabilmesi mümkün değildir. Mayıs ayı itibariyle bir çalışanın aylık yaşama maliyeti olan 32.463 TL, asgari ücretten 10.359 TL fazladır. Yürürlükte olan asgari ücret, vatandaşların aileleriyle birlikte temel ihtiyaçlarını karşılayabilecek gelir olma niteliğinden uzaktır” TÜRK-İŞ’ in verilerine göre “mutfak enflasyonu” verilerindeki değişim Mayıs 2025 itibariyle şu şekilde gerçekleşti: “Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 4,40 oranında gerçekleşti. On iki aylık değişim oranı yüzde 32,28 oldu. Yıllık ortalama artış ise yüzde 47,62 olarak gerçekleşti. Sürekli vurgulandığı üzere; TÜRK-İŞ enflasyon hesaplaması yapmamakta, dört kişilik bir ailenin insanca geçimini karşılayacak “yaşam maliyeti” tutarını belirlemeye, fiyat artışlarının aile bütçesine getirdiği yükü hesaplamaya çalışmaktadır. Belirlenen tutar ücret olmayıp haneye girmesi gereken toplam geliri ifade etmektedir. Yapılan araştırma, -sanıldığı üzere- çalışanların “karnını doyurması için” gereken tutarın tespit edilmesi değil, “insan onuru ve değeri ile bağdaşacak bir yaşam sürmesi için” yapılması gereken toplam harcamayı hesaplamak amacına dönüktür. TÜRK-İŞ hesaplamasında temel alınan ve doğrudan piyasadan çarşı-pazar-market dolaşılarak derlenen gıda ürünleri fiyatlardaki değişim, harcama gruplarına göre Mayıs 2025 itibariyle şu şekilde oldu: Süt, yoğurt ve peynir ürünlerinin bulunduğu grupta; süt ve peynirin fiyatı bu ay kısmen düştü. Yoğurt fiyatlarında da bir miktar artış olduğu gözlemlendi. Et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller ürünlerinin bulunduğu grupta; dana kıyma ve kuşbaşı etin kilogram fiyatının bayram öncesi sabit kaldığı gözlemlendi fakat –hesaplamaya dâhil edilmeyen- bonfile etin kilogram fiyatında geçen aya göre 60 TL artış olduğu not edildi. Kuzu eti ve tavuk fiyatlarında bu ay gerileme olduğu tespit edildi. Av mevsimi sona eren balığın fiyatı biraz artış gösterdi. Yumurtanın fiyatı geriledi. Kuru baklagiller (kuru fasulye, nohut, yeşil ve kırmızı mercimek) grubunda geçen ay artan kırmızı mercimeğin fiyatı bu ay da artış gösterdi. Yeşil mercimeğin fiyatı da biraz arttı. Sebzede kış ürünlerinin pazardan çekilmesi ve yerini tarla ürünlerine bırakmasının olumlu etkisi görüldü. Meyvenin ortalama kilogram fiyatı yükseldi. Meyve-sebze fiyatlarında mevsim koşullarına bağlı olarak gerileme bekleniyordu fakat geçtiğimiz ay yaşanan zirai don nedeniyle beklenen düşüş gerçekleşmedi. Devletin resmi kaynakları da meyve-sebze de belirli ürün gruplarında ciddi oranda yaşanan rekolte kaybı önümüzdeki aylarda fiyatların daha da artacağını bilgisini veriyor. Patlıcan, kabak, fasulye, biber, salatalık fiyatı düşen sebzeler olarak gözlemlendi. Sebze ortalama (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık vb. salata yeşillikleri dâhil değil) kg fiyatı 53,75 TL, ortalama meyve kg fiyatı 101,25 TL oldu. Hesaplamada -bu ay- 26’sı sebze ve 9’u meyve olmak üzere toplam 35 üründeki fiyat değişimi dikkate alındı. Meyve-sebze ortalama kg fiyatı ise 63,29 TL (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık gibi salata yeşillikleri bu hesaplamada “Ortalama Meyve-Sebze Fiyatı” kapsamında değerlendirilmektedir) olarak tespit edilmiştir. Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta; ekmeğin fiyatı değişmedi. Bu harcama grubundaki diğer ürünlerden pirinç, makarna ve irmiğin fiyatında artış olduğu tespit edildi. Bulgur ile un fiyatında önemli bir değişiklik tespit edilmedi. Temel yağ ürünlerinin bulunduğu grupta; Ayçiçek yağı fiyatlarında bu ay artış olduğu gözlemlendi. Margarin fiyatında da artış olduğu tespit edildi. Siyah ve yeşil zeytin fiyatları arttı. Yağlı tohum ürünlerinde %15 oranında artış olduğu görüldü. Son grupta yer alan gıda maddelerinden baharat ürünleri (kimyon, nane, karabiber vb.), çay ve ıhlamur fiyatı aynı kaldı. Diğer ürünlerden şeker ve pekmezin fiyatında artış tespit edildi. Bal, reçel ve salça fiyatları ise aynı kaldı”