NEREDEN NEREYE!

    Adana’da bir zamanlar şehir ekonomisine adeta can katan İncirlik hava üssünün yeraldığı İncirlik mahallesi, bugün ekonomik anlamda zor günler yaşıyor. İncirlik Yenimahalle Muhtarı Erdal İpek, “Eskiye oranla İncirlik bitik vaziyette” diyor. Türk-ABD ortak savunma tesisi İncirlik Hava Üssü’nde ABD’li 20 binden fazla askerin görev yaptığı günlerde, “Küçük Amerika” olarak adlandırılan mahallede ekonomik hayata günde 400 bin dolara yakın para akıyordu. Körfez Savaşı ve ardından ABD'nin Irak'ı işgaliyle başlayan süreçte asker sayısı en üst seviyeye çıktı. Mahalle esnafı büyük paralar kazandı. Lüks gece kulüpleriyle barların da bulunduğu mahallede bugün kafeden restorana, diskodan, kuyumcuya, züccaciyeden, halı, antika ve deri dükkanlarına onlarca işyeri kapandı. Üsten asker azaltılmasıyla birlikte bugün 1300’e kadar düşen asker sayısı esnafı da batırdı. 200’den fazla işyeri ya kepenk kapattı ya da başka yere taşındı. İncirlik Yenimahalle muhtarı Erdal İpek, “Eskiye oranla İncirlik bitik vaziyette” dedi. İpek, İncirlik’in eskiden iyi getirisi olduğunu, yabancı askerlerin mahallede yiyip içmelerine, gezip dolaşmalarına izin verildiği için ekonomik hayatın da canlı olduğunu söyledi. İpek, “Bugün inanın ekonomisi kendine bile yetmiyor. Askere çıkış yasağı olduğundan esnaf çok etkilendi. Şu an içeriye bir dürüm bile alınmıyor. Eskiden asker evini dışarıdan tutabilir, mahallede istediği gibi gezerdi” diye konuştu.     İNCİRLİK ÜSSÜ HANGİ ÖNEMLİ OLAYDA KULLANILDI?  Adana şehir merkezine 13 kilometre mesafedeki İncirlik Hava Üssü, 1954'te açıldı. ABD Hava Kuvvetleri'nin olağanüstü durumlarda konuşlanma ve orta savaş uçaklarının bakımının yapılması amacıyla kullanılması öngörüldü. NATO kapsamındaki operasyonlarda üste başka ülke askerleri de konuşlandırılabiliyor. Üste bir Türk birliği yer alıyor. Üste, pist, eğitim alanı ve komuta merkezi gibi askeri alanların yanı sıra görev yapan subayların konutları da var. Ayrıca tesisin içinde ABD'li zincir restoranlar, Amerikan mallarının satıldığı büyük süpermarketler, basketbol ve beyzbol sahaları gibi tesisler yer alıyor. ABD, 1970'li yılların ortasında, Türkiye'ye silah ambargosu uygulamaya karar verince Ankara buna İncirlik'le yanıt verdi. Türkiye, sınırları içinde ABD'nin kullanımındaki üsleri kapattı ve buraların kontrolünü Türk Silahlı Kuvvetleri’ne devretti. Bu dönemde, ABD Kongresi'nin Eylül 1978'te Türkiye'ye uyguladığı ambargoyu kaldırması ve askeri yardımları yeniden tahsis etmesi üzerine üste normal faaliyetlerine geri döndü. Üs, 1990-1991 yıllarındaki Birinci Körfez Savaşı'nda ABD güçleri için kritik bir rol oynadı. 140 uçakla Irak'ın kuzeyindeki kara güçlerine destek verildi. ABD ordusuna göre, kuzeyde yürütülen operasyonlar Irak'ın da güçlerini kuzey ile güney arasında bölmesine neden oldu ve Çöl Fırtınası harekâtında ABD'nin elini rahatlattı. Körfez Savaşı sırasında, İncirlik'e Saddam Hüseyin'in elindeki Scud füzelerine karşı Patriot hava savunma sistemi kuruldu. Şubat 1991'de savunma sistemine dahil bir Patriot füzesi fırlatıldı   İlk dönemdeki adıyla Adana Hava Üssü, ilk olarak 1955 yılında önce ABD Hava Kuvvetleri'nin meteorolojik ölçümlerinde kullandığı hava balonlarının iniş kalkışı için, daha sonra da Sovyetler Birliği'ni izlemek için geliştirilen U-2 casus uçakları tarafından kullanıldı. Mayıs 1960'ta bir U-2 casus uçağının Sovyetler tarafından füzeyle düşürülmesinin ardından bu operasyona da son verildi. 1958 yılında Başkan Eisenhower'ın talimatıyla Lübnan krizine müdahale için bu üsse savaş uçakları konuşlandırıldı. Dönemin Lübnan Cumhurbaşkanı Camille Chamoune, iç savaşa doğru evrilmeye başlayan muhalif hareketleri bastırmak amacıyla ABD'den askeri destek talep etmişti. Soğuk Savaş döneminde ağırlıklı olarak istihbarat toplama ve caydırıcılık amacıyla faaliyet gösteren üs SSCB'nin yıkılmasının ardından ABD askeri operasyonlarında önemli rol üstlendi. Birinci Körfez Savaşı'nda Kuzey Irak'taki Amerikan birliklerine hava desteği buradan gönderilirken, 2003 yılındaki Irak işgali sırasında ise hazırlanan tezkerenin TBMM tarafından reddedilmesi nedeniyle sadece lojistik destek amacıyla kullanılabildi. Bu üsten ayrıca 11 Eylül saldırılarının ardından başlatılan Afganistan operasyonu kapsamında insani yardım gönderildi. ABD, 2014 yılında IŞİD'e karşı hava operasyonlarına başladı ve Temmuz 2015'te de Türkiye bu harekât kapsamında İncirlik Üssü'nün kullanılmasına izin verdi.