İŞLETMELER YENİDEN AYAĞA KALKACAK

Egemen Gazetesi Yazı İşleri Kadrosu, Adana SGK İl Müdürü Bilal Canbolat’a nezaket ziyareti gerçekleştirdi. Ziyarette gazetecilerin sorularını yanıtlayan Canbolat, çalışmaları hakkında önemli bilgiler verdi.

Adana SGK İl Müdürü Bilal Canbolat, deprem belgesinde iş yapan işletmelere bazı desteklerin sunulduğuna dikkat çekerek, yeniden ayağa kalkmalarını sağlayan kredi modellerinin uygulandığını dile getirdi. Canbolat; “Sanayi Bakanlığı, Ticaret İl Müdürlükleri veya KOSGEB aracılığıyla deprem bölgelerinde zarar gören işletmelere sıfır faizli, uzun yıl ödemesiz, örneğin 1-2 yıl ödemesiz kredilerle kişilerin hem finansmanını sağlayan, hem de ayağa kalkmalarına olanak veren kredi modellerini uyguluyorlar. Tabii kişinin mağduriyetinin ne kadarını karşılar onu bilemiyorum ama bu şekilde desteklenmeye çalışıldığını biliyoruz. Adana’da deprem çok etkili olmasa da korku ve panikten belirli bir süre kentte kimseyi bulamaz olduk. Bu işin sigortalı çalışan işletmeler üzerindeki baskısı ise belirli bir süre işten çıkış yasağı konulması oldu. Her şey normale dönünce çok şükür eskiye dönüşümüz oldu. Tabii sıkıntı çeken oldu. Deprem bölgesinde vatandaşlara sıfır faizli veya uzun vadeli verilmiş kredilerin desteklenmesiyle de olumsuzluklar en aza indirilmiş durumda” dedi. ADANA’DA 6 BİNE YAKIN BAŞVURU OLDU 6 Şubat’ta meydana gelen deprem sonrası Adana, Mersin ve depremden etkilenen 11 ilde primlerin faizsiz olarak ertelenmesi çalışmalarının yapıldığını dile getiren Canbolat, şunları söyledi; “Adana’da primleri 6 ay erteledik. Bu ertelenen süreleri de çıkarılan mevzuatla 24 aya kadar faizsiz taksitlendirme imkânımız oldu. Adana’da yaklaşık 5 bin 500, 6 bine yakın başvuru oldu. Daha önce bu taksitlendirmeyi yaptığımız işletmelerin birçoğu borçlu işletmelerken, şimdi borçsuz işletmelere de taksitlendirme yapmaya başladık. Çünkü birçok işletme 6 aylık pirim borcunu tabi ki 24 ay faizsiz ödemek ister. O parayı peşin yatırmak yerine daha etkin kullanma yöntemini seçen işletmelerimiz var. Adana ‘da total rakam çok ciddi, genelde çok büyük işletmeler başvurdu. En büyük sıkıntı 24 ay taksitlendirme yaparken teminat işlenme süreçlerinde biraz sorun yaşadık ama onu da aştık. Aynı döneme denk gelen 19 bin yapılandırma başvurusu vardı onları yapılandırdık”. BORÇ ORANIN YÜZDE 50’Sİ BELEDİYELERE AİT  Adana’da prim yapılandırmasında önceki dönem yaklaşık 20 bine yakın başvuru aldıklarını söyleyen Canbolat, şu anda toplam yapılandırma borcunun yüzde 88 ‘ini yapılandırdıklarını dile getirdi. Canbolat; “Burada toplam borç oranının yüzde 50’ye yakını belediyelere ait. Belediyelerin ciddi bir prim borç ödemesi var. 2022 öncesinde de ciddi bir süzgeçten geçtik aslında. Özellikle pandemi döneminde de birçok işletmelerimiz, örneğin emek yoğun sektörlerdeki işletmeler, yani kafeteryalar, restoranlar, vatandaşların dışarıya çıkamadığı dönemlerde kısa çalışma ödenekleriyle vs. desteklendi. Yine de bir açılır bir kapanır sistem modeliyle de sigortalılar çalışsa bile kalabalık ortamlarda olmamaya başlayan vatandaşların talebi ile de bir borç yığılması oldu maalesef. Şu anda daha önceki dönemde yapılandırmaları aratmayacak şekilde bir başvuru sayısı var” diye konuştu.  ÇOK SAYIDA BAŞVURU VAR Bilal Canbolat, Adana’ da emeklilikle ilgili çok sayıda başvuru olduğunu ifade ederek, 3 bine yakın ret işlemi yapıldığını kaydetti.  Canbolat;  “Kişi SSK’dan emekli olacağı yerde Bağ-Kur'dan başlıyor. Bağ-Kur'dan emekli olacağı yerde SSK’dan başlıyor. Mevzuat değişikliğine ilişkin böyle şeyler olabiliyor. Bazen de emekli olmaması gerekirken emekli olacağının hesabıyla da çok başvuran var. Yaklaşık 3 bine yakın ret işlemi var ama onlara da aynı emekli aylığı bağlanıyor gibi titiz çalışmayla üzerine gitmek zorundasınız. Çünkü ret yapıyorsunuz. İleride kişi benim aylığım bağlanması gerekirken bağlanmadı hesabı ile dava da açabilir. Mesela 2005- 2010 yılında işe girende başvurmuş. Böyle başvuruların hepsini ayrıştırdık. Başvurular anında birikince, bunların ayrıştırması dosyalarının istenmesi, aylıkların bağlanması ile iş yükü de arttı ”şeklinde konuştu.  İŞ YÜKÜMÜZ 3 KAT ARTTI  Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ilgili düzenlemelerin ardından SGK çalışanlarının iş yükünün neredeyse 3 kat arttığını ifade eden Canbolat,  o dönemde ayda 12-13 bin aylık bağladıklarını kaydetti. Canbolat; “EYT öncesinde toplam bir ayda bağladığımız aylık sayısı 600 ‘dü ama EYT' nin gündeme gelerek yasalaşmasıyla birlikte diğer servislerden de personel almaya başladık. İcra memurlarından, denetmenlerden mevzuata yakın sigortalama servislerinden, daha önce bu birimlerde çalışmış ama başka servise aktardığımız herkesi buraya aldık. Ve ayda 12-13 bine yakın aylık bağlamaya başladık. Yani 600 yüz aylık bağlarken 12 -13 bine yakın aylık bağladığımız güne çıktık. Mart ayı biraz yoğun geçti çünkü diğer servislerden aldığımız kişilere eğitim vererek, işe dâhil etmek zorunda kaldık. Haziran’ın 15’ine doğru işin yüzde 85-90’ını çözdük. Şu anda 2 bin, 2 bin 500’e yakın aylık başvuru var” ifadelerine yer verdi. DİKKAT! SÜRELERİ İHYAYA DÜŞÜYOR Yaşadıkları en büyük sorunlardan bir tanesinin kişilerin yıllarca kendi işyerlerinde sigortalı gözükerek, işyerinin hem sahibi hem de sigortalı çalışanı durumunda olduğuna dikkat çeken Canbolat, bu durumun iş kanunu mevzuatına tamamen aykırı olduğunu kaydetti. Canbolat şöyle konuştu; “Kişilerin birçoğu kendi iş yerlerinden yıllarca sigortalı olmuş. Hem iş yerinin sahibisin hem de o iş yerinin sigortalısın yani iş kanunu mevzuatına tamamen aykırı bir durum. Aslında bu çok önceden gelen bir mevzuat karışıklığından kaynaklı, ayrıştırılmış ama vatandaş onu bu şekilde algıladığı için devam etmiş. Kişinin yaklaşık 7 -10- 15 yılı, SSK günleri iptal edilip, Bağ-Kur’a aktarılıp, Bağ-Kur'dan aylıklarının bağlandığı, bazılarını tamamen Bağ- Kur’a aktarıyoruz, ama yetmediği zaman o tarihleri de siliyoruz. Bu defa da süreleri ihyaya düşüyor. Böyle ciddi de bir sorun da yaşadık. Bu konuyu çok şükür şu anda çözmüş, tamamen bitirmiş durumdayız”.