Kültür-sanat ekonomisinin bağımsız bir disiplin olarak ortaya çıkmasını sağlayan temel tez, devletin sanatı desteklemesi gerektiği önermesidir. Gösteri sanatı formlarının iktisadi araçlarla incelenmesi sonucunda ortaya konan maliyet hastalığı argümanı, devlet sanatları desteklemezse sanatların yok olacağı öngörüsünü içerir. Söz konusu analizlerden önce devlet-sanat ilişkisi farklı disiplinlerin gözlem alanında iken, bu değişkenlerin yanına ekonomi teriminin eklenmesi tartışmaları bilimsel zemine çekmiş ve engin incelemeleri beraberinde getirmiştir. Devletin finansal ve kurumsal anlamda sanatı desteklemesi politika yapıcıların nezdinde erdemli mallar varsayımı ile gerçekleşirken, literatürdeki temellendirmeler büyük ölçüde piyasa başarısızlıkları ekseninde olmuş ve maliyet hastalığı argümanı çürütülmüştür. Devletin sanatı destekleme formu ve miktarına yönelik tercihler kültür politikasının önemli payını oluştururken, söz konusu politikaların edinilmiş başarısı ancak talep analizleri ile tartılabilir. Sanatın ekonomiye olan etkisi oldukça çeşitlidir ve kültürel, sosyal ve ekonomik olarak önemli katkılarda bulunabilir. Sanat, yaratıcılığı teşvik eder, kültürel mirası korur, turizmi canlandırır ve iş yaratırken, aynı zamanda toplumun genel refahını artırabilir ve yaşam kalitesini iyileştirebilir. UNESCO'ya göre, yaratıcı endüstriler dünya ekonomisine yıllık trilyonlarca dolar katkı sağlar. Doğrudan İstihdam: Sanat ve kültür sektörleri, milyonlarca insana iş sağlar. Dolaylı Etki: Turizm, konaklama, ulaşım gibi sektörler sanat etkinlikleri sayesinde büyük gelir elde eder. Kültür ekonomiyi nasıl etkiler? Kültür sermaye ekonomideki fiziki ve beşeri sermayenin miktar ve verimliliğini artırıcı niteliktedir. Kültür ekonomisi ise girdisi kültürel ve entelektüel sermaye olan çıktıları ise çoğunlukla fikri mülkiyet hukukuna konu olan ürünler, eserler, etkinliklerdir. Kültür ve sanat, gelir getiren, istihdam yaratan ve toplulukları geliştiren hayati derecede önemli bir ekonomik endüstridir. Sanat, birkaç nedenden dolayı kesinlikle güçlü bir ekonominin önemli bir parçasıdır. Yenilikçi endüstrilerin başarısını inşa etmenin ve güçlendirmenin yanı sıra, sanata erişim, herhangi bir endüstride çalışan insanlar ve aileler için bir bölgede yaşamayı daha çekici hale getirir. Kültür, sanat, ve ekonomi bir toplumun temel bileşenleridir. Ancak, toplumun belirli bir kesimi sanatın rolünün ve öneminin farkında olmasına rağmen, sanatın yararlarının tadını çıkarmanın kararlılığı içinde değildir. Sanatın Avrupa’daki rönesans ve kültür devrimlerinde belirleyici bir rol oynadığı unutulmamalıdır. Bu gerçek, bugün bile yol göstericidir. İktidarların, teşvik ve yönlendirme anlayışları da sanatın ve kültürün etkinliğinde ve gelişmesinde büyük bir role sahiptir. Sanat ürünlerine olan talep, büyük ölçüde eğitim düzeyine ve toplumdaki refah durumuna bağlıdır. Arz ve talep teorisine göre kurulmayan sanat piyasası, tedarik üzerine inşa edilmiştir. Sanatsal bir ürün için doğrudan talep yoktur. Aksine sanatçılar somut bir talep olmaksızın üretimlerine devam etmektedirler. Yaratıcılık, sanatın ve sanatçının mihenk taşıdır. Birinin değerini ve ahlakını anlamaya yarayan bir ölçüttür. Bu nedenle dikkat çekici ve görkemlidir. Etkileri uzun süreli sürdürülebilirdir. Sanatsal çalışmalarla toplumsal bir sorun çok etkili bir şekilde vurgulanabilir. Kültür, sanat ve ekonomi birbirinden uzak kavramlar gibi görünseler de iç içedirler. Kültür ve sanat üreticisi olan kişi ve kurumların faaliyetlerinin hacminin boyutları Türkiye ekonomisinin içindeki payı çok düşüktür. Ancak, kültür ve sanat ürünleri katma değeri yüksek ürünlerdir. Ayrıca, kültür ve sanat faaliyetlerini ve ekonomiye yaratılan katma değeri salt rakamsal büyüklük olarak değerlendirmek ve diğer sektörlerle bu şekilde karşılaştırmak, bizleri eksik ve hatalı sonuçlara ulaştırır. Dünyada artık kültür ve sanat faaliyetlerinin ülke ekonomilerine ciddi bir katkı sağlama potansiyeline sahip olduğu yadsınamaz bir gerçek haline gelmiştir. Hollywood sinema ve eğlence sektörü en çarpıcı örnektir. “Ayasofya Camii Müzesi” de diğer bir örnek olarak gösterilebilir. Mardin’de çekilen dizi filmler de Mardin ekonomisine önemli bir katkı sağlamıştı. Festivaller, bienaller, galeriler, sergiler, müzeler, kitap fuarları ülkede ve kentlerde hayatı canlandırır ve artı değer yaratır. Türkiye’de yöneticilerin bu sektörlerin ekonomik büyüklüklerini artırmak yönünde düzenlemeler yapmaları gerekiyor. Ülke ekonomisine dikkat çekecek bir katkı sağlama potansiyeline sahip kültür-sanat ekonomisinin gelişmesinin önündeki en büyük engel talep yetersizliğidir. Talep yetersizliğinin en önemli nedenlerinden birisi insanların gelir seviyesinin genel olarak düşük olması. Yani refah faktörü ciddi bir sorun. Bunun yanında, kültür-sanat etkinliklerine katılım gösterme isteğinin çok yüksek olmaması da bir diğer neden. Kültür ve sanata ilgi duymak temelde bir yaşam tarzı ve eğitim sorunu. Bu konuda insanların motivasyonunu artırmak için kültür-sanat faaliyetlerini mümkün olduğu kadar yerele indirmek önemlidir. Özellikle yerel yönetimlerin, kültürel ve sanatsal faaliyetleri yaygınlaştırıp topluma sunmaları ve yeni alışkanlıklar yaratma adımları atmaları, alanında uzman kültür ve sanat yöneticileri ile birlikte hareket etmeleri fark yaratacaktır. Kültür-sanat ekonomisinin gelişmesinin önündeki engellerden birisi de talep çeşitsizliğidir. Zaten düşük oranda olan kültür-sanat tüketimi daha çok ana akım ürünler üzerinde yoğunlaşıyor. Örneğin, popüler filmler çok öne çıkıyor. Bu sorunu aşmak için ilk yapılması gereken şeylerden birisi toplumu çeşitlilikten haberdar etmek. Bunun için de yeni düzenlemelere ve desteklere gereksinim var… Sanat ürünleri küçük bir kesim tarafından tüketilse bile, sanatın kamu malı özellikleri ve tüketici-dışı dışsal faydaların varlığı toplumda bir çarpan etkisi yaratarak sanat ürünlerinden yalnız tüketenlerin değil tüketmeyenlerin de fayda elde etmesini sağlar. Bu nedenle devletin toplumun toplam sosyal faydasını düşünerek, talep az olsa bile, sanatı direkt ve dolaylı yollardan desteklemesi meşru ve gerekli olacaktır. Devletin sanatı neden desteklemesi gerektiğine yönelik teorik bir bakışın ardından Türkiye örneğine dönecek olursak, ''Toplumun tamamının ödediği vergiler ile toplumun küçük bir kısmının faydalandığı sanatlar desteklenmeli midir?'' sorusuna yanıt vermek daha kolay olacaktır. Devletin sanatı desteklemesinin teorik sebebi, salt görece küçük kesim olan sanat tüketicilerine kolaylık sağlamak değil, sanatın sanatı tüketmeyenler üzerindeki dışsal faydasının mevcudiyetidir. Bu durumda, sanat ürünleri tüketmeyen bireyler sanatların var olmasından fayda sağlamaktadır ancak bu faydalar tüketici-dışı faydalar olduğundan piyasa talebi oluşmamaktadır. Piyasada talebi oluşmayan bazı faydaları ihtiva eden sanat ürünleri, devlet desteği olmaz ise özel kesim tarafından optimum miktarda üretilemeyecek ve toplam sosyal fayda azalacaktır. Bu bağlamda, talep analizleri ile kanıtlandığı üzere Türkiye'de talebi az olan gösteri sanatları, sağladığı tüketici dışı faydalar sebebi ile devlet tarafından desteklenmekte ve bu eylem meşru olmaktadır. Devlet desteğinin biçimi ve kapsamı ise, Türkiye çapında uygulanacak talep analizleri ile belirlenmelidir. Öncelikle, gösteri sanatlarına olan talebin demografik profili araştırılmalı ve kültür politikasının önemli bir amacı olan, kültür ve sanatı farklı toplumsal tabakalara yayma hedefinin ulaşılmış başarısı tartışılmalıdır. Sonuçlar bağlamında farklı politikalar geliştirilmeli, örneğin eğitim seviyesi düşük kesimlerin katılımı az ise bu alanda gerekli çalışmalar yapılmalıdır. Diğer yandan, gösteri sanatı kuruluşlarına yönelik talebin fiyat esneklikleri her kuruluş için ayrı ayrı hesaplanmalı, bilet fiyatları bu verilere göre belirlenmelidir ki, kaynak israfının önüne geçilebilsin. Birçok ekonometrik çalışma gösteri sanatlarının talep esnekliklerini düşük bulmuştur. Bu şu demektir, bilet fiyatları belirgin bir seyirci kaybı olmadan artırılabilir. Ancak bu noktada fiyatı düşük tutarak katılımı artırma politikasına dikkat edilmeli, her bir kuruluş için belirlenen hedefler doğrultusunda optimum bilet fiyatı belirlenmelidir.