Adana 2023’te Avrasya’nın en gelişmiş 10 kenti arasına girecek...

Adana Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Atila Menevşe, Egemen’in sorularını yanıtladı:

  Son dönemde Adana’nın ulusal ve uluslararası platformlarda etkili tanıtımının yapılarak, Adana ve Çukurova bölgesindeki yatırım avantajlarının anlatılması böylelikle de yerli ve yabancı yatırımcıların bölgeye  çekilebilmesine yönelik çalışmalarının yanı sıra, ihracatın artırılabilmesine yönelik projeleriyle ön plana çıkan Adana Ticaret Odası, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın işaret ettiği 120. yıl hedeflerinin yakalanabilmesi konusunda yoğun bir faaliyet gerçekleştiriyor. “HAVAYOLU TRAFİĞİNİN İKİNCİ ANA ÜSSÜ OLACAĞIZ” Kurulduğu 1894 yılından günümüze kadar geçen 122 yıl süresince Adana ve ülke ekonomisine son derece önemli katkılarda bulunan Adana Ticaret Odası (ATO), önümüzdeki dönemde yeni atılımlara hazırlanıyor. Adana ve ülke ekonomisiyle ATO’nun faaliyetleriyle ilgili sorularımızı yanıtlayan ATO Yönetim Kurulu Başkanı Atila Menevşe, “Ürettiği tarım ve sanayi ürünlerini dünyanın her yerine ulaştırabilecek hava, deniz, kara ve demiryolu ağlarına sahip olan Adanamız; Yumurtalık, Mersin ve İskenderun Limanları ile dünyanın dört bir yanına denizyolu ile ulaşırken, tarih İpekyolu’ndan beri dünyanın en önemli kara ticaret yollarının üzerinde adeta Asya Avrupa ve Afrika için bir ticari kavşaktır. Çukurova Bölgesel Havalimanı tamamlandığında 30 milyon yolcu kapasitesiyle Türkiye’nin en büyük ikinci havalimanı olacak ve bölge havayolu trafiğinin İstanbul’dan sonra 2. ana üssü haline gelecektir” dedi.   “2013 HEDEFİ GSMH PAYINI 4 KATINA ÇIKARMAKTIR” Adana’nın 2023 ve ötesinde tarımda, sanayide, ticarette ve hizmetler sektöründe Türkiye'nin ilk 3, Avrasya'nın ilk 10 gelişmiş kenti arasında olmayı ve ekonominin her dalında üretip, ihraç eden, kendini sürekli yenileyen ve geliştiren bir kent olmaya odaklandığını belirten Menevşe, “Başlıca hedeflerimiz; Bölgemizin sanayi, ticaret ve hizmet alanında lider kenti konumuna ulaşarak Marmara’dan sonra Türkiye’nin 2. büyük ve alternatif ticaret ve sanayi bölgesi olmaktır. Ulusal ölçekte Türkiye'nin ekonomisine katma değer sağlayan ilk üç kent arasında olmayı, uluslararası ölçekteki Adana’yı, komşu ülkeler ve bölgeler tarafından bilinen bir cazibe merkezi haline getirmeyi, Adana’nın dış ticaretteki payını 4 katına çıkarmayı, bugüne kadarki sanayi ve ticaret tecrübesini iyi kullanarak diğer illere ve bölgelere öncülük etmeyi istiyoruz. Bu doğrultudaki nihai hedef ise 2023 hedefleri doğrultusunda Adana’nın GSMH payını 4 katına çıkarmaktır” diye konuştu.     ATO Yönetim Kurulu Başkanı Atila Menevşe’ye yönelttiğimiz sorular ve yanıtları şöyle:   Adana Ticaret Odası’nın kuruluşu ve tarihsel süreçteki yeri ve faaliyetleri konusunda bilgi verebilir misiniz ?   Adana Ticaret Odası, 1894 yılında, pamuk ticaretinin dışarıya yönelik olması ve biraz da dış alıcıların baskısı ile ve daha çok, pamuk ticaretinin düzenli bir şekilde yapılmasını sağlamak ve denetlemek üzere kurulmuştur. 122 yıllık Odamız, aradan geçen süre içerisinde ilimizin ve bölgemizin ekonomik ve sosyal gelişimine her alanda son derece önemli katkılarda bulunmuştur. Odamız, kuruluş kanunu ile ilgili mevzuat çerçevesinde ve dünyadaki gelişmeler paralelinde üyeleri arasındaki birlik ve dayanışmayı, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, Oda mensuplarının mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, üyelerinin birbirleriyle ve halkla olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere, meslek disiplinini ve ahlakını korumaya yönelik hizmetler yürütmekte; Adana’nın ekonomik, sosyal ve kültürel bakımdan ilerlemesi ve bir cazibe merkezi haline gelebilmesi için bütün fırsatları değerlendirmektedir.   Adana'nın sanayi ve ticarette avantajları nelerdir, bu avantajları hangi projelerle daha güçlü hale getiriyorsunuz, bize özetle Adana ekonomisini bize anlatır mısınız?   Ekonomik gelişimindeki tarımsal verimliliği ve tecrübesi, 2000 yıllık bir ticaret merkezi olabilmenin verdiği tarihsel birikimi ve altyapısı, sanayi üretiminde Türkiye'nin ve bölgenin ilk sanayileşen kenti olma özellikleriyle Adana, tarihte olduğu gibi bugün ve gelecekte de ülkemizin öncü kentlerindendir. Adana ve Çukurova, kara, hava ve deniz bağlantılarının yanı sıra serbest bölgeleri, limanları, Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi ile yabancı yatırımcının ilgisini çekebilen özelliklere sahiptir. Bunlara, son dönemde Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı ve Yumurtalık Serbest Bölgesi'nin eklenmesiyle son derece önemli avantajlar elde edilmiştir. Bu nedenle dünyanın en önemli enerji projelerinden birinin en önemli ayağı Adana'dır. Bildiğiniz gibi, Adana; Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı’nın limana ulaştığı son noktadır. 10 Mayıs 2005 tarihinde petrol pompalanmaya başlayan Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı, Adana’yı geleceğin enerji üssü haline getirecek olan çok büyük bir projedir. 3,6 milyar dolara mal olan 1176 kilometre uzunluğundaki boru hattı yıllık 50 milyon ton ve günlük 1 milyon varil hazar petrolünü taşıma ve boşaltma kapasitesine sahiptir. Buradan aktarılan petrol sürekli olarak Yumurtalık limanından dünyaya ulaştırılmaktadır. Bilindiği üzere Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı’nın yanı sıra Irak petrolü de yine boru hatlarıyla bölgemize taşınmakta ve buradan dünyaya taşınmaktadır. Bu anlamda Ortadoğu petrolleri ve Orta Asya enerji kaynaklarının dünyaya açılmasında ana kapı görevi üstlenen Çukurova Bölgesi'nin, bu misyonunu gelecek dönemlerde de artırarak sürdüreceğine ve özellikle bu sektördeki yatırımlarla büyüyeceğine inanıyoruz.     ATO olarak, Türkiye’nin ilk sanayileşen kentlerinden biri olan Adana’nın geleceğin yükselen kentleri arasında yer alabilmesi bakımından ne gibi çalışmalar planlıyorsunuz ?   Bunun için devletimizin atabileceği adımlar yanında, belirli alanlarda çalışmalar yürütülmesi için de bir öncelik sıralaması yaptık. Bunları da, petro-kimya endüstrisi için yatırımcıların kente çekilmesi, enerji yatırımları için devlet yatırımlarının yapılması, özel sektörün teşvik edilmesi, makine ekipman, tekstil, mobilya ve ayakkabı üretiminin teşviki ve kümelenmesi, yazılım girişimcilerine ve şirketlere teşvik verilmesi, tarım ve gıda ürünlerinde, modern teknoloji ve AR-GE’ye yoğunlaşılması, tasarım alanında insan kaynakları yetiştirilmesi ve üniversite ile işbirliği yapılması, tasarımcıların özel sektör ile buluşmasının teşvik edilmesi, tıbbi ve kozmetik ürünler üreten firmaların yatırıma davet edilmesi, bu sektör için hammadde ve ara mamul üreten, üretebilecek firmaların teşviki ve sağlık turizminin desteklenmesi ve yeni özel hastanelerin kurulabilmesi için gerekli izinlerin verilmesi ve teşviki olarak sıralamış bulunuyoruz.   Dış ticaret rakamlarını değerlendirdiğinizde Adana’nın Türk ekonomisindeki yeri açısından neler söylersiniz ?   Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre; ihracatımız 2016 yılında 1 milyar 615 milyon dolara gerilemiştir. İller bazında ihracat sıralamasında Adana ili 1 milyar 681 milyon 707 bin dolar ihracat ile 11. sırada olup toplam ihracattaki payı yüzde 1,2’dir.  Adana’nın ihracatının ithalatı karşılama oranına bakıldığında ise;  2016 yılında yüzde 82,7 olarak gerçekleşmiş olup bir önceki yıl karşılama oranı yüzde 80,1 idi. Türkiye’nin ihracatın ithalatı karşılama oranı ise 2015 yılında yüzde 69.5 olup bir önceki yıl da yüzde 71.4 olarak gerçekleşmişti. 81 İl Sanayi Durum Raporunda Adana İlinde Sanayi İşletmelerinin Sektörel Dağılımı incelendiğinde; ilk sıralarda %20 gıda ürünleri imalatı, % 10 Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı, % 9 Fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizatı hariç), %8 başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı sektörleri yer almaktadır. Ayrıca Adana Hacı Sabancı OSB’deki enerji tüketiminin son 10 yılda 4 kat artmış olması da Adana sanayisinin dolayısıyla da Adana’nın üretimdeki gücünün bir diğer göstergesidir. Adana Hacı Sabancı OSB’deki yatırımlarının yüzde 30’u tekstilde yoğunlaşmaktadır. Tekstil sektörü yüzde 30 istihdam payı ile istihdamın da lokomotif sektörü konumundadır. Adana’da tekstilden sonra gıda, plastik, mobilya, ayakkabı, makine yedek parça sektörleri sıralanmaktadır. Organize sanayi bölgesinde 351 firma faaliyettedir. Faaliyette bulunan firma dağılımlarında da tekstil sektörü yüzde 16,5 pay ile ilk sırada yer almakta olup; bu sektörü 14,8 ile metal sanayi ve yüzde 11,1 ile gıda sanayi sektörleri takip etmektedir. Ardından kimya sanayi, plastik ve yapı elemanları sektörleri sıralanmıştır İstanbul Sanayi Odası tarafından açıklanan ilk 500 sanayi kuruluşu arasında Adana’dan 14 firmanın yer aldığını da bu vesileyle vurgulamak isterim.   Adana ekonomisinin başlıca sorunları nelerdir, bu sorunları çözebilmek adına ne tür talepleriniz var? Adana’nın en önemli sorunlarının başında hiç kuşkusuz işsizlik gelmektedir. Konuyla ilgili 2016 yılı istatistikleri henüz açıklanmamıştır. Ancak Türkiye İstatistik Kurumu işsizlik verileri kapsamında TR62 Adana-Mersin 26 bölge sınıflamasına göre 2015 yılında %9,8 işsizlik oranı ile 8. sırada yer almıştır.  Türkiye işsizlik oranı 2015 yılında %10,3 olarak gerçekleşmişti. 2014 yılında yüzde 14,7 ile 26 bölge içinde en fazla işsizlik oranına sahip 8. bölge, 2013 yılında yüzde 12,8 ile en fazla işsizlik oranına sahip 4. bölge idi. Geçmiş yıllara bakıldığında 2010 yılında yüzde 16,7 ile 2’inci sırada olup 2009 yılında da yüzde 22 işsizlik oranı ile en fazla işsizlik oranı sahip bölge idi. işsizlik oranı önceki yıllara göre gerilemiş olsa da, Adana özellikle 80 ila 90’lı yıllar arasında aldığı göç nedeniyle uzun yıllar işsizlik sorunu ve vasıfsız işgücü sorunu yaşamıştır. Ardından, son yıllarda da verdiği vasıflı göç nedeniyle kalifiye eleman sorunu yaşamaktadır. Göç verilerinin eğitim durumuna göre dağılımında verilen göçün ağırlıklı olarak vasıflı, alınan göçün ise ağırlıklı olarak vasıfsız göçten oluşması sanayide sektöründe kalifiye işgücü bulunamaması gibi sıkıntılar yaşanmaktadır. Adana’nın ekonominin yanı sıra; tarih, kültür, turizm ve diğer alanlardaki potansiyelini nasıl değerlendiriyor ve bu konuda neler yapmayı planlıyorsunuz ?   Adana, Anadolu’nun birçok şehri gibi eşsiz bir tarihi ve kültürel mirasın eseridir. 8 bin yıllık tarihinde 10 farklı medeniyete ve devlete ev sahipliği yapmış bu topraklar, Hitit tabletlerine göre 3640 yıldır “Adana” ismiyle tanınıyor. Dünyanın kullanımdaki en eski köprüsü olan 2000 yaşındaki Taşköprü ile ipek yolunun tarihi izlerini ve kokusunu günümüze taşıyor. Toprağının bereketi Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’ne konu olmuş bu şehir, bitki örtüsünün zenginliği ile de ölümsüzlüğün iksirini bulan Lokman Hekim’e ilham kaynağı olmuştur. Tarih boyunca bereketli toraklarıyla tarımın başkenti olan Adana’da, bayındırlık hareketleri 1500 yıla uzanır. Anadolu sanayiden habersizken,  Adana 18. yüzyılda 122 sanayi işletmesine ev sahipliği yaparak sanayinin de başkenti olmuştur. Kültür varlığı endüstri mirası tescilli Milli Mensucat Fabrikası Türk sanayi tarihinin ilklerindendir. Adana halen kültürden, ekonomiye, tarımdan, sanayiye bölgenin ve Türkiye’nin öncü kentidir. Bu köklü geçmiş ve birikimin yanında Adana gelecek vizyonuyla da eşsizdir. Bakü Tiflis Ceyhan, Kerkük-Yumurtalık Petrol Boru Hatları gibi global projelerle Kafkas, Hazar ve Ortadoğu petrollerinin pazar ve dağıtım üssü olma yolunda hızla ilerlemektedir. Dünya enerji piyasasının kalbi Adana’da atmaya başlamıştır. Dünya sağlık turizminde Adana, Türkiye’nin ikinci üssüdür. Yapımı devam etmekte olan Entegre Sağlık Kampüsü ile sağlık turizmi rekabetinde çok daha güçlü olacaktır. Çukurova Havalimanı, inşaatının tamamlanmasının ardından Adana’yı havacılık alanında da çok yüksek bir mertebeye ulaştıracak, belki de Ortadoğu’da Dubai gibi havacılık merkezleriyle rekabete taşıyacaktır. Dünyanın merakla beklediği Tarsus Kazanlı sahil bandı projesiyle Adana, en önemli turizm destinasyonları arasına girecektir.  Bölgeyi ihya edecek olan Ceyhan Enerji İhtisas Bölgesi ve petrokimya tesisleriyle enerji ve sanayide global seviyeye yükselecektir.  Kısaca Adana köklü bir geçmişe, müthiş bir potansiyele ve parlak bir geleceğe sahiptir. Böyle büyük bir potansiyele ve böyle avantajlı bir yatırım iklimine sahip olan Adana’mızın tanıtımı yetersizdir. Bu köklü geçmiş, bu büyük potansiyel, ticarete, yatırıma dönüşememektedir. Coğrafi işaret olarak Odamızca tescillenen “Adana Kebabı” dışında Adana’mızın tüm bu özellikleri, güzellikleri ve yatırım cazibeleri bilinmemektedir.   Adana’nın önümüzdeki dönemde etkili tanıtımı ve kalkınmasına yönelik olarak ATAK A.Ş.’yi kurdunuz. Bu konudaki düşünceleriniz nelerdir ?   Kalkınma yatırımla ve tanıtımla olur. Tanıtım yetersiz ise yatırım olmaz, yatırım yetersiz ise kalkınma olmaz. Biz de Adana iş dünyası olarak kentimize karşı hissettiğimiz bir vefa duygusuyla bu tanıtım eksikliğini gidermeye karar verdik. Adana’ya hak ettiği düzeyde ve profesyonelce bir tanıtım imkanı sunmak için kurumsal bir yapı oluşturmaya hedefledik. Dinamik ve profesyonel bir hareket kabiliyeti sağlamak üzere özel sektör temsilcileri Adana Ticaret Odası, Adana Sanayi Odası, Adana Ticaret Borsası ve Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi olarak bir araya geldik ve “Adana Tanıtım ve Kalkınma Anonim Şirketini”, kısa adıyla “ATAK A.Ş.”yi kurduk. Bu şirketi kurmaktaki amacımız, Adana’nın tanıtımı ve kalkınması için somut projeler yapmak, yurtiçi ve yurtdışında sürekli, sürdürülebilir, tanıtım odaklı bir kalkınma programı yürütmektir.  Adana halkının üç yıldır Portakal Çiçeği Karnavalı'nda yarattığı heyecan ve Adana algısındaki olumlu değişim, tanıtım ve birliktelikle başarılabilecekler konusunda bizi motive etmektedir. ATAK, profesyonel bir yönetim anlayışıyla hızlı kararlar ve hızlı uygulamalar hedefleyerek çalışırken, Adana Valiliği, Adana Büyükşehir Belediyesi, ilçe belediyeleri, kamu kurumları, üniversiteler, meslek örgütleri, sivil toplum kuruluşları ve özel sektör kuruluşları ile sıkı bir işbirliği içinde çalışacaktır. Gerçekleştirilecek tüm projelerde, bu büyük ağın etkin paydaşlığı sağlanacaktır.   2023 yılındaki 500 milyar dolar hedefi için Adana nasıl bir hedef koydu?   Türkiye’nin 2023 perspektifine uygun zamanlamayla Adana, 2023 ve sonrasında; sanayi, ticaret ve hizmetler sektöründe Türkiye’nin ilk 3, Avrasya’nın ilk 10 gelişmiş kenti arasında olmayı hedeflemektedir. 2023 yılına kadar Adana’nın GSMH ve ihracattaki  payının ise 4 katına ulaştırılabilmesi hedeflenmektedir. Bu kapsamdaki ihracat hedefimiz 10 milyar dolara ulaşabilmektir. Ayrıca bu yöndeki hedefler doğrultusunda Adana’nın bölgemizin lider sanayi, ticaret ve hizmet kenti olması, ülke ve bölge ekonomisine yarattığı katma değer, bilgi ve tecrübesiyle yön vermesi, komşu ülkeler ve bölgeler tarafından bilinen bir cazibe merkezi haline dönüştürülmesi ana hedefler arasında yer almaktadır.